Interoperabiliteit

In de domoticasector gaat het vaak over de interoperabiliteit van de systemen. De compatibiliteit van de systemen en het materiaal is een centrale voorwaarde om ten volle van het potentieel van een slim huis te kunnen genieten. Wat wordt er juist verstaan onder interoperabiliteit en waarom is de interoperabiliteit bepalend voor de domotica-interacties?

Wat is interoperabiliteit?

De term interoperabiliteit verwijst naar het vermogen van de systemen om met elkaar te communiceren, d.w.z. om informatie uit te wisselen.

De interoperabiliteit van informaticasystemen
In de informaticasector verwijst de interoperabiliteit naar de mate waarin een systeem of product met andere systemen of producten kan communiceren dankzij het gebruik van gemeenschappelijke normen of dankzij een vertaalfunctie, of broker, die voor een vlotte navigatie tussen de interfaces zorgt.

• De verschillende interoperabiliteitsdomeinen

-De technische interoperabiliteit: We hebben het hier over technische kwesties met betrekking tot de verschillende protocollen, formaten en interfaces waarvoor interfacenormen moeten worden ingevoerd om de interoperabiliteit te garanderen.

-De semantische interoperabiliteit: Hiervoor moet elk systeem de uitgewisselde informatie op dezelfde manier interpreteren. Als dit niet het geval is, is er sprake van een semantisch conflict. De twee systemen begrijpen elkaar niet.

-De syntactische interoperabiliteit: Het gaat hier om de manier waarop de gegevens worden gecodeerd en geformatteerd. Idealiter moeten de twee systemen dezelfde syntaxis gebruiken om efficiënt te kunnen communiceren.

-De organisatorische interoperabiliteit: De organisatorische interoperabiliteit heeft geen betrekking op de uitwisseling of het begrip van de informatie, maar op de verschillen in de manier waarop de interacties worden verwerkt: toegangsvoorwaarden voor de informatie, geheimhoudingsbeleid… Interoperabiliteit is enkel mogelijk wanneer beide partijen het eens zijn.

• Een concreet voorbeeld van interoperabiliteit

De interoperabiliteit van informaticasystemen is van fundamenteel belang voor verschillende domeinen. De gegevensverwerking en -uitwisseling zijn kernbeginselen in uiteenlopende sectoren als industrie, administratie, communicatie, elektronische handel… Zelfs het gebied van de volksgezondheid ontsnapt niet aan deze problematiek. De dematerialisering van de gezondheidsgegevens zorgt voor een continue toename van het aantal elektronische gegevens. Toch is de uitwisseling en verwerking van deze gezondheidsgegevens essentieel voor een goed werkend zorgstelsel: coördinatie van het zorgtraject van de patiënt, onderzoekswerk, epidemiologie en volksgezondheid…
De Rekenkamer beschrijft in haar openbare jaarverslag van 2018 dat de interoperabiliteit centraal staat bij de digitale ontwikkelingen in het volksgezondheidsstelsel, en dat het geheel van informatiesystemen moet kunnen communiceren om de efficiëntie en de veiligheid van de gegevensuitwisseling te garanderen. Ontdek al onze producten

Interoperabiliteit, problemen en uitdagingen

• Waarom wordt interoperabiliteit tegengewerkt?

Het is geen toeval dat de systemen zo slecht communiceren. De economische belangen hebben ertoe geleid dat de systeemontwerpers van de verschillende spelers in het domein van de informatisering de interoperabiliteit remmen. Elk softwareprogramma, elke applicatie en elk systeem beschikt over een eigen taal waarvan enkel de ontwikkelaars de semantiek en de syntaxis kennen. Uiteraard willen alle bedrijven hun marktaandeel beschermen, hun innovaties en octrooien veiligstellen, en de technologisch minder geavanceerde concurrenten een stap voor zijn.
De enige uitzondering zijn de ontwikkelaars van openbronsoftware die de interoperabiliteit stimuleren door systemen te delen en hun ontwerpmodel en -taal vrij te geven zodat andere gebruikers de software nog kunnen verbeteren.
Deze beperkingen zijn enkel overbrugbaar als alle spelers op de informaticamarkt een akkoord bereiken en een gemeenschappelijk belang hebben bij interoperabiliteit. De compatibiliteit tussen systemen, formaten, softwareprogramma’s en netwerken kan enkel worden gegarandeerd als er standaardnormen en -protocollen worden opgesteld. Interoperabiliteit is een complex, technisch probleem. Er is een sterke wil nodig van alle ondernemingen, consumenten, normalisatieorganisaties, Franse, Europese en internationale beleidsmakers… om de interoperabiliteit van alle producten en systemen te bewerkstelligen.

• Waarom is interoperabiliteit zo belangrijk?

Interoperabiliteit biedt tal van voordelen voor zowel de gebruikers van de softwareprogramma’s en de producten, als de bij de productie betrokken ondernemingen. Een gemeenschappelijke, interoperabele taal zou de innovaties boosten door de beste oplossingen toegankelijk te maken. Door de ontwikkelingen en de technische vooruitgang samen te brengen kan het werk worden gedeeld. De invoering van unieke standaarden voor interoperabiliteit kan de integratie van nieuwe systemen vergemakkelijken.
De opheffing van de toegangs-of uitvoeringsbeperkingen zou een begin kunnen betekenen voor een gemeenschappelijke norm. Een gevalideerde en gedeelde norm kan de compatibiliteit van de formaten en systemen garanderen, en de communicatie tussen alle technische producten bevorderen.
Een dergelijke, gestandaardiseerde interoperabiliteit is een ware verademing voor de gebruiker. De gebruiker wordt niet langer geconfronteerd met incompatibiliteitsproblemen die hem verplichten om bij hetzelfde bedrijf te kopen. De gezonde wedijver en concurrentie zorgen voor een innovatieboom op de markt waardoor het aanbod nog zal toenemen.

Interoperabiliteit en verbonden objecten

Het slimme huis ie een uitstekend voorbeeld van de voordelen van interoperabiliteit. Het domoticapotentieel kan pas ten volle worden benut wanneer de open protocollen ervoor zorgen dat alle systemen en verbonden objecten met elkaar kunnen communiceren en interageren.
En daarom hebben sommige fabrikanten van slimme producten voor interoperabiliteit gekozen. Gehoopt mag worden dat het groeiende aantal leveranciers op de domoticamarkt de trend om compatibele protocollen en talen te gebruiken, zal versterken. Om ten volle van een smart home met domoticasysteem te kunnen genieten, moet het zoveel mogelijk slimme producten en diensten integreren. Als dit niet het geval is, kan de gebruiker zich enkel tot zijn gebruikelijke leverancier wenden voor de aankoop van slimme oplossingen. Hierdoor neemt zijn keuzevrijheid danig af.
Vandaag de dag moeten we nog altijd rekening houden met de compatibiliteit van de accessoires met ons Smart Home-systeem. Toch krijgen veel fabrikanten, zoals Legrand die zijn interoperabiliteitsprogramma onlangs heeft uitgebreid naar Google, Apple et Netatmo, steeds meer inzicht in de uitdagingen van de *interoperabiliteit voor slimme huizen. Mettertijd zullen steeds meer fabrikanten hun protocol openen om de interactie tussen hun producten en de andere domotica-accessoires mogelijk te maken.